Rücu hakkı, özel ya da tüzel kişinin yükümlülüklerinden vazgeçtiğini ve caydığını anlatan bir terimdir. Sigortadaki rücu hakkı sigorta şirketinin sigorta sözleşmesi ile sabitlenmiş sorumluluklardan vazgeçme talebi hakkı olduğunu ifade eder. Sigortacılar bu hakkı almak istedikleri zaten mahkemeye başvurmalıdırlar. Rücu hakkının farklı şekilde işletilebilmesi mümkün değildir. Süreç, sigortacının sigorta hizmetinden yararlanan kişiye poliçede belirtilmiş tazminatını ödememesi durumunda başlatılamaz. Rücu hakkı için hasarın ardından gereken bedelin sigortalanan kişiye ödenmesi ve halefiyet ilkesinin gerçekleştirilmesi de gerekir.
Sigortadaki Rücu Hakkının Önemi Nedir?
Rücu hakkı özellikle kasko sigortası söz konusu olduğu zaman büyük bir öneme sahiptir. Hasarlı kazalardaki zarar ve hasara sebep olan kusurlu taraftan temin edilecek olan ücretin, sigorta şirketinin sahip olduğu hak üzerinden kazanılması mevzu bahistir. Bu durum ortaya çıktığı zaman genellikle sigortadan yararlanan kişinin lehine sonuçlanan davalar, tarafların fazladan zarara uğramasının önüne geçilmesini de sağlar. Rücu davaları üçüncü taraflara da açılabilen ve aynı zamanda sigortacı tarafından da sigorta ettiren kişilere açılabilen davalardır.
Sigorta Rücu Hakkı Nasıl Kullanılır?
Rücu hakkı davasının açılabilmesi için iki önemli detay vardır. İki farklı detay, davalı tarafın belirlenmesinden sonra ortaya çıkmaktadır. Bunlardan ilki halefiyet ilkesinin kullanılmasıyla birlikte sigortacı ve sigorta ettirenin dışında üçüncü tarafa dava açılması şeklindedir. Halefiyet ilkesi çerçevesinde sigorta şirketi hasarın tazminatını sigorta sahibine ödemekle yükümlüdür. Yasal olarak sigortalanan kişinin halefi durumu geçtikten sonra sigorta şirketi kişinin yerine dava açma hakkına sahiptir. Bu durumda sigorta hizmetinden yararlanacak kişinin kaza ya da hasar yaratabilecek durumlarda ağır kusurlardan herhangi birini gerçekleştirmemesi şartı da gerekmektedir. Dava ile birlikte yükümlülüklerinden vazgeçen sigortacılar, hatalı üçüncü taraftan tazminatı gerekli indirimleri de hesaplayarak geri alabilirler.
Rücu Hakkı Hangi Sigorta Türleri için Geçerlidir?
Rücu hakkı farklı sigorta branşları içinde farklılıklar gösterebilir. Ancak rücu hakkı bütün sigorta türleri için geçerlidir. Fakat rücu hakkının en fazla kullanıldığını sigorta türü kasko sigortasıdır. Kasko rücu davalarında ilk etapta tarafların kusur oranları göz önünde bulundurulur. Kusurlu olduğu belirlenmiş kişilere sigorta şirketleri tarafından rücu davası açılabilir. Davalar sigortacı kurumunun lehine sonuçlandığı zaman şirket, ödenmiş tazminatın mahkeme tarafından belirlenmiş bir kısmını ya da tamamını diğer taraftan temin edebilme hakkına sahip olur. Temlik esaslı bir uygulama söz konusu olduğu zaman aynı durum sigortacı ve sigorta sahibi kişi arasında da ortaya çıkabilmektedir.
Rücu Hakkı Davalarının Özellikleri Nelerdir?
Düzenlemeler yapılmış olmasına rağmen rücu hakkı ile ilgili belirlenmiş net sınırlar yoktur. Hakkın hangi olaylarda ortaya çıkabileceği keskin bir şekilde belirlenmemiştir. Bu sebeple, rücu hakkı yaygın bir şekilde kullanılamamaktadır. Hukuki olarak zaman aşım süresi ise net bir şekilde belirlenmiştir. Bu süre 10 yıldır. Olayın gerçekleşmesinin üzerinden 10 yıl sonra sigorta şirketi rücu hakkı davası açabilmektedir. Bu süreç içerisinde faiz isteme hakkı da dava açacak şirkete sunulur. Faiz oranlarının belirlenmesi işlemi ise mahkemeler tarafından yapılır. Dava süreci ilk olarak hasarın tespiti ile başlar. Hasar tespitinden sonra sigorta ettirene poliçede yer alan tutarda tazminatı ödetilir. Tazminat ödenmediği süre boyunca şirketin dava açma hakkı doğmaz. Rücu hakkının ortaya çıkmasından hemen sonra sigortacı, ilgili mahkemelere başvuruda bulunarak süreci başlatabilir. Hasar ve hasar sebebinin durumuna göre sigorta şirketi davayı sigorta ettirenin adına üçüncü tarafa da açabilir. Kusurlu gördüğü sigorta ettirene de şirketler tarafından rücu davası açılabilmektedir.
