Trafiğe ehliyetsiz çıkmak ve ehliyetsiz araba kullanmak sadece aracı kullanan kişiyi değil aynı zamanda trafikte olan diğer tüm kişileri riske sokabilecek bir durumdur. Ehliyetsiz bir şekilde trafikte araç kullanan kişi ile aracın resmi sahibi farklı kişiler ise hem ehliyetsiz bir şekilde aracı kullanan kişiye hem de aracın sahibine ayrı ayrı ceza kesilir. Ehliyetsiz bir şekilde trafiğe çıkma ve araba kullanma durumu tekrarlanırsa para cezası katlanarak artar ve yasalara göre hapis cezası dahi uygulanabilir.
Ehliyetsiz Araç Kullanma Hangi Durumlarda Olur?
Ehliyetsiz araç kullanmak riskli bir durumdur. Bu bağlamda, hangi durumlarda ehliyetsiz araç kullanılmış olur sorusunu incelemek gerekmektedir. Öncelikle, 18 yaş altındayken ehliyetsiz bir şekilde araç kullanma bu kapsamdan değerlendirilmektedir. Bunun dışında, ehliyetsiz bir kişiye araç vermek de ehliyetsiz araç kullanma kapsamındadır. Herhangi bir sebepten dolayı geçici veya tedviren ehliyetlerine el konulan kişilerin araç kullanması da ehliyetsiz araç kullanılma durumudur. Ayrıca, ehliyeti daha önce herhangi bir sebeple iptal edilen bir kişinin araç kullanması ya da ehliyet cezası almış bir kişiye araç kullandırmak da bu kapsama dahildir. Son olarak, ehliyetlerinin süresi dolmuş olan kişilerin trafiğe çıkmaları ehliyetsiz araç kullanmaktır.
2024 Yılında Ehliyetsiz Araç Kullanma Cezası Ne Kadar?
Ehliyeti yanında olmadan araç kullanan kişilere uygulanan cezalar her yıl belirlenen oranlarca artış göstermektedir. Örnek vermek gerekirse; ehliyetsiz araba kullanma cezası 2022 yılında 3.674 TL iken; 2023 yılında 8.190 TL'dir. 2024 yılında ise ehliyetsiz araba kullanma ceza tutarı 12.978 TL'ye kadar artırılmıştır.
Ehliyetsiz Motor Kullanma Cezası Ne Kadar?
Motosiklet kullanabilmek için araçlardan farklı olarak ehliyete sahip olmak gerekmektedir. Bahsi geçen ehliyet tipleri; A sınıfı, A1 sınıfı, A2 sınıfı ve M sınıfı ehliyetlerdir. Tıpkı ehliyetsiz araç kullanmak gibi ehliyetsiz motor kullanmak da belirlenen oranlara göre yıl bazında artış göstermektedir. Ehliyetsiz sürülen motorlara ve ehliyetsiz sürülen araçlara verilen ceza tutarları aynıdır. Erken ödemelerde ise belirlenen ceza tutarından bir miktar indirim uygulanmaktadır. 2020 yılında ehliyetsiz motor kullanma cezası 2.473 TL iken 2021 yılında bu tutar 2.968 TL'ye kadar yükselmiştir. 2024 yılında ise ehliyetsiz motor kullanmanın cezası 12.978 TL olarak belirlenmiştir.
Ehliyetsiz Araç Kullanma Cezası İtiraz Edilebilir Mi? Nasıl Edilir?
Ehliyetsiz araba ya motor kullanılıp ceza yenildiği taktirde cezaya itiraz etmek mümkündür. Araç ya da motoru kullanan kişi haksız bir şekilde ceza yediğini düşünüyor ise itiraz yoluna giderek cezanın iptal edilmesini sağlayabilir. Dolayısıyla, itiraz etmek için gerekli yollara başvurulmalıdır.
Motor veya araçların ehliyetsiz bir şekilde kullanılması nedeniyle kesilen cezalar, hukuki olarak kabahat karşılığında uygulanan yaptırımlardır. Buna bağlı olarak, uygulanan para cezası da idari para cezası niteliğindedir. Bu nedenle yapılacak olan itirazlar Kabahatler Kanunu kapsamında olmalıdır.
Ehliyetsiz bir şekilde motor ya da araç kullanmanın cezası kişiye bildirilmesini takip eden 15 gün içerisinde sulh ceza hakimliğine itiraz dilekçesi verilerek sürecin başlatılması gerekir. Bu bağlamda, verilen dilekçe ile cezanın iptali sağlanabilir. Sunulan itiraz dilekçesinin kabul edilebilmesi için hukuki açıdan tutarlı bir dilekçe hazırlanması gerekir.
İtiraz edilecek olan işlem yalnızca idari para cezasından oluşuyor ise dilekçe ile sonuç almak mümkündür. Ancak idari para cezası ile birlikte başka cezalar da dahil edilmişse bu kez idare mahkemesine iptal davası açılması gerekir.
Ehliyetsiz Araç Kullanma Cezası Kime Kesilir?
Ehliyetsiz bir şekilde kullanılan araç ya da motordan hem kullanan kişi hem de aracın sahibi sorumludur. Keza, ehliyetsiz şekilde kullanılan araç hem aracı kullananı hem de trafikte bulunan kişileri tehlikeye atmak demektir. Dolayısıyla ehliyetsiz bir şekilde trafiğe çıkan kişiye de aracın sahibine de ayrı ayrı ehliyetsiz yakalanma cezası kesilir.
Ehliyetsiz Kazaya Karışmak
Sürücünün trafik kazası geçirmek nedeniyle işlemiş olduğu suçta ehliyetsiz olması cezayı artırıcı bir durum değildir. Ehliyetsiz bir şekilde araç kullanan sürücü sadece ehliyetsiz araç kullanma idari para cezasına tabidir.
Ancak, altı çizilmesi gereken bir husus ise taksirin iki türü olduğudur. Bunlar, bilinçli taksir ve normal taksirdir. Kaza nedeniyle, mahkemede bilinçli taksir ile hareket edildiği kanısına varırsa sürücüye verilecek olan ceza artırılır. Bilinçli taksir, kişinin tahmin edebildiği eylem sonucunun gerçekleşmesini istememesine rağmen, kural ihlali yaparak veya şans, kişisel yetenek gibi faktörlere güvenerek hareket etmesi ile istenmeyen olayın gerçekleştirmesi olarak tanımlanabilir.
Ehliyetsiz Yapılan Kazanın Masraflarını Kasko Karşılar Mı?
Kasko sigortası olan bir araç ile ehliyetsiz bir şekilde araç kullanan kişi bir kazaya karıştığında, sürücünün kusuru yok ise ya da daha az kusuru olan taraf ise zararların tazmin edilmesi hususunda karşı tarafın sigorta şirketinden talepte bulunulabilir. Yani ehliyetsiz şekilde kaza yapılsa dahi, kazada karşı tarafın kusurlu olması durumunda ehliyetsiz sürücünün de tazminat alması olasıdır.
