Maddi hasarın ortaya çıktığı trafik kazalarında trafik polisi ya da zabıtanın olay yerine gelmesine gerek kalmadan, araç sürücülerinin kendi aralarında kaza hasarını detaylı bir şekilde belirttikleri rapor, "kaza tespit tutanağı" olarak adlandırılır. Kaza tespit tutanağının doldurulabilmesi için kazaya en az 2 aracın karışmış olması gerekmektedir. Kaza tespit tutanağının yalnızca maddi hasarla sonuçlanan kazalar için geçerli olduğu unutulmamalıdır. Öte taraftan yaralanma ya da ölüm ile sonuçlanan kazalarda polis tarafından tutanak tutulmalıdır. Kaza tespit tutanağı, hem sürücüler hem de sigorta şirketleri için önemli bir belge niteliğindedir. Kazanın bütün detaylarının yer aldığı bu belgeler rapora dahil edilmek üzere her açıdan çekilmiş fotoğraflarla desteklenmelidir.
Kaza meydana geldiğinde her iki aracın da ruhsat, ehliyet ve sigorta poliçelerinin geçerli olması gerekmektedir. Aksi takdirde raporun doldurulması mümkün değildir ve geçerli bir evrak olarak değerlendirilmeyecektir.
Kaza tespit tutanağının en üstünde kazanın tarihi, saati ve yeri belirtilmelidir. Bir alt kısmında görgü tanığı olması durumunda doldurulabilecek bir alan bırakılmıştır. Kaza tespit raporunda her iki araç için de ayrılmış "A ve B aracı" şeklinde iki bölüm bulunmaktadır. Araç sahipleri bu bölümlerde bulunan sürücü bilgilerini (Adı-Soyadı, TC Kimlik No, Sürücü Belge No, Alındığı Yer, Adres, Cep Telefonu, E-posta) doldurduktan sonra araç bilgilerini (Şasi No, Marka ve Modeli, Plaka, Kullanım Şekli) ve Trafik Sigortası Poliçe bilgilerini eksiksiz bir şekilde doldurmaları gerekmektedir. Tutanağın alt kısmında ise aracın darbe aldığı yerlerin ok ile gösterilmesi, çarpışma yerinin ve anının taslağının çizilmesi gerekmektedir. En alta ise kazanın oluş şeklinin her iki taraf açısından da belirtildiği sürücü beyanları yazılır ve imzalar atılır.
Bunun yanı sıra, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (SBM) tarafından kullanıma sunulan “Mobil Kaza Tutanağı” uygulaması ile kağıt form yerine akıllı telefon üzerinden mobil kaza tespit tutanağı doldurulabilmektedir. Bu sayede kaza yerinde daha pratik ve hızlı bir şekilde online kaza tespit tutanağı doldurulabilir. Kaza tespit tutanağı örneği’ne www.sbm.org.tr de “Hizmetler” menüsü altındaki “KTT Sorgulama ve İtiraz” bölümündeki “İlgili Örnekler” başlığı altından ulaşabilirsin.
Kaza tespit tutanağı, kazanın meydana geliş şeklini ve hasar tespitini ortaya koyan bir rapordur. Tutanak, kendi başına kaza kusur oranını ya da derecesini belirleyemez. Kusur dereceleri, sürücülerin sigorta şirketleri tarafından yapılan değerlendirme sonucu belirlenir. Kusur oranları, %0, %50 ve %100 şeklinde belirlenir ve 3 iş günü içerisinde sonuçlanır.
Kaza tespit tutanağı, SBM sitesi üzerinden E-Devlet ile giriş yaparak sorgulanabilmektedir. www.sbm.org.tr platformunda“Hizmetler” menüsü altında bulunan “KTT Sorgulama ve İtiraz” başlığına tıklayarak tutanağınız hakkında detaylı bilgilere ulaşabilirsin.
Bu aşamada 3 sorgulama seçeneği bulunmaktadır:
Bunun haricinde SMS üzerinden de kaza tespit tutanağı sorgulaması yapılabilmektedir. SMS gönderebilmek için “KTT” yazıp, boşluk bırakıp plakanı yazdıktan sonra 5664’e göndermen yeterlidir.
Yukarıda belirtilen ya da benzer durumlarda tutanağın polis tarafından hazırlanması gerekmektedir.
Kaza tespit tutanağı doldurulduktan sonra iki aracın da ehliyeti, ruhsatı, sigorta poliçesinin fotoğrafları ve kaza tespit raporuyla birlikte sigorta şirketine başvurulmalıdır. Olay yerinde mutlaka kazanın hasarının gösterildiği farklı açılardan fotoğraflar çekilmeli ve bunlar da tutanak ile birlikte teslim edilmelidir. Kaza tespit tutanağı süresi 5 iş günüdür. Kazanın meydana geldiği tarihten itibaren 5 iş günü içinde gerekli belgeler sigorta şirketlerine iletilmelidir.
Araç kaza tespit tutanağı sigorta şirketinin hasar departmanına gönderildikten sonra 3 iş günü içinde kusur oranı değerlendirmesi yapılır. Kusur oranlarına göre sürücülerin sigorta şirketleri arasında bir sonuca varılır. Varılan sonuca göre telefon ya da e-posta yoluyla sürücülere bilgilendirme yapılır. Kaza tespit tutanağı itirazları, tutanak sonuçlandıktan sonra mahkeme yoluyla yapılabilmektedir.