- 24.11.2023
- Güncelleme : 24.11.2023
- Sağlık
Açlık, çok geçmiş tarihlerde bazı mecburiyetlerden dolayı insanların zorunlu olarak hayatlarının bir parçasıydı. Günümüzde ise farklı hedefler için uygulanmakta. Öğün zamanlarını yöneten bir beslenme düzeni olarak hayatlarımızda yer edinen intermittent fasting, esasında yaşlanmayı geciktirmek ve hücre yenilenmesini artırmak hedefiyle ortaya çıkan bir yaşam felsefesi. Dilimizde aralıklı oruç diye adlandırılan bu sistem, hiçbir yiyeceğin diyet listesinden çıkarılmasını zorunlu kılmayan ve oruç tutma prensibine dayalı olarak uygulanan bir beslenme yöntemi. Şimdilerde kilo kontrolü sağlamak ve formunu korumak isteyen kişilerce tercih ediliyor.
Aralıklı oruç, ne yeneceğini yasaklamaktan ziyade ne zaman yeneceğini planlamaya yarayan bir sistem görevindedir. Bu planlama, günü veya haftayı belirli açlık ve tokluk zaman dilimlerine ayırarak yapılıyor. Aralıklı oruç programının birkaç uygulama metodu mevcut. Kişinin tercihlerine veya sağlık durumunun elverdiği şekilde doktor önerilerine göre hangi metodun uygulanacağı değişebiliyor.
Zamanlamanın en önemli faktör olduğu aralıklı oruç diyetini uygulamak için kabul edilen farklı metotlardan biri, bir günü iki dilime ayırarak uygulanan 16:8 metodudur. Bu metotta, 24 saatlik zaman diliminde iki öğün yemek yeniyor. Bir tam gün içindeki ilk öğünden sonra 8 saat boyunca yemeye ara veriliyor ve ikinci öğün tüketildikten sonra 16 saatlik oruç süresi başlıyor. Bu metodu tercih edenler genellikle ilk öğünlerini öğle saatlerine ayarlıyor ve günün son öğünü olan ikinci öğünü de akşam saatlerinde bitiriyorlar. Bu planlama içinde oruç zamanlarında şekersiz, sütsüz ve kremasız içecekler ve su tüketmek serbest.
Bir diğer metot olan 5:2 metodu ise haftayı bölerek yapılıyor ve kalori tüketim miktarını planlamakla ilgilidir. Buna göre haftanın ardarda gelmeyen iki gününde kalori alımını düşürmek ve kalan 5 gün boyunca normal beslenmeye devam etmek gerekiyor.
Son olarak ye-dur-ye metodu, 24 saat boyunca hiçbir yiyecek tüketilmeden tamamlanması gereken açlık sürecini içeriyor. Haftada veya ayda bir kere uygulanarak vücudun dinlenmesi ve biriken toksinlerin atılması hedefleniyor. Bir günün tek öğününden ertesi günün ilk öğüne kadar geçen 24 saatlik oruç süresi ile tamamlanıyor.
Aralıklı oruç programını uygulayan insanlar, bu beslenme yönteminin vücudun ihtiyacı olanı da planlamayı gerektirdiğini belirtiyor, çünkü yemek için ayrılan öğünü ertelemek gibi bir lüksleri yok ve öncelikli olan besinleri almaları gerekiyor. Öte taraftan şeker ve karbonhidrat içeren yasaklı yiyecek listesi olmadığı için aşermenin de önüne geçiliyor. Dolayısıyla bu rutin içinde tüketilen gıdalar, ister istemez sağlıklı oluyor. Aralıklı oruç programında tüketilmesi önerilen besinler arasında başta balık ve kuruyemişler, protein açısından zengin yiyecekler ve tahıllar geliyor. Ayrıca bol su tüketmek de vücudun sıvı ihtiyacı için dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli detaydır. Vitamin ve mineralleri de unutmamak gerekiyor. Bunun için sebze ve meyveler, önde gelen besin kaynakları. Ayrıca aralıklı oruç programıyla kendilerini daha üretken ve yemek için fazla zaman ayırmak zorunda kalmadıklarından rahatlamış hissettiğini söyleyen kişiler, bu sistemi uygulamaktan memnun olduklarını belirtiyorlar.
Hangi amaçla olursa olsun aralıklı oruç uygulamak isteyen kişilerin öncelikle bu konuda eğitim almış uzmanlara danışarak karar vermeleri önemli bir kriter. Aralıklı orucun herkese uygun bir beslenme yöntemi olmadığı uzmanlarca belirtilmekte. Özellikle çocukların ve gelişim çağındaki ergenlerin aralıklı oruç uygulaması uzmanlar tarafından önerilmiyor. Bunun haricinde yaşı ilerlemiş kişilerin, hamile kadınların, kan şekeri değerlerinde ani yükselmeler ve düşüşler olabilen bireylerin, böbrek ve karaciğer hastalarının aralıklı oruç diyeti uygulamasının sakıncalı olabileceği uyarıları yapılıyor.
En Çok Okunanlar